Hiện giờ, khi chữa những hội chứng có sự liên quan đến hệ tiêu hóa rối loạn, đơn thuốc của thầy thuốc chuyên khoa thường chỉ định bù đắp men vi sinh hoặc enzym tiêu hóa, đôi lúc có cả hai loại. Vậy bản chất men vi sinh & enzym tiêu hóa có tương đồng không, vai trò chi tiết của các loại men này đối với đường tiêu hóa là như thế nào?
Lợi khuẩn và enzym tiêu hóa là 2 loại tuyệt đối riêng biệt, biểu lộ ở từng đặc điểm của chúng:
Lợi khuẩn probiotic là chế phẩm có chứa các vi sinh vật có lợi (lợi khuẩn đường ruột). Khi vào đường tiêu hóa, lợi khuẩn đường ruột sẽ gia tăng cân bằng của hệ tạp vi khuẩn ruột & đem tới tác dụng cho sức khỏe thể chất người dùng. Lợi khuẩn hay còn gọi là lợi khuẩn probiotic.
Bên trong ruột già luôn sống còn những loại vi khuẩn thường trú, ngoài vi khuẩn gây nên bệnh còn có vi trùng hữu ích (men vi sinh). Lợi khuẩn giúp tiêu hóa tốt đồ ăn, tạo hệ sinh thái điều hòa trong đường ruột và che chở ruột già. Lợi khuẩn đường ruột giúp lên men thức ăn, sản sinh acid lactic, acid hóa đường tiêu hóa, ngăn sự tiến triển không kiểm soát của một số vi khuẩn có hại, làm giảm nhiễm khuẩn hệ tiêu hóa, khắc phục loạn vi khuẩn ruột, giúp cho hệ đề kháng đường ruột hoạt động hiệu quả hơn.
Men vi sinh được chỉ định khi sự cân bằng hệ tạp khuẩn đường ruột bị đảo lộn, dẫn đến rối loạn tạp vi khuẩn, thường gặp ở người bệnh điều trị thuốc kháng sinh lâu ngày. Triệu chứng loạn virus ruột là “đi nặng” phân sống, “tào tháo đuổi”, khó tiêu, trướng bụng...
Hiện tại, đa số lợi khuẩn probiotic trên thị trường thuộc loại thức ăn vai trò như: antibio, bioacimin, probio, lactomin. Tuy nhiên vẫn có nhiều sản phẩm lợi khuẩn probiotic chứa mật độ probiotic cao, vì thế khi dùng phải làm theo mách nước sử dụng của nhà sản sinh hoặc thầy thuốc điều trị. Nếu lợi khuẩn probiotic dùng các chủng vi sinh vật không thường trú trong ruột (như dạng bào tử & nấm men) thì không nên sử dụng lâu dài.
Lợi khuẩn khác gì men tiêu hóa? có thể thấy, probiotic là một danh sách vi trùng có lợi, trong quá trình đó: men tiêu hóa (enzyme hay Digestive enzymes) là men do chính những tuyến trong cơ thể xuất ra, giúp tiêu hóa và dung nạp món ăn (“cắt nhỏ” thức ăn thành những phần tử nhỏ để dễ hấp thụ vào máu).
Tỉ dụ: tuyến nước bọt loại bỏ men alpha – amylase phân giải ngũ cốc đã nấu chín thành đường maltose, dạ dày xuất ra axit chlorhydrid (HCl) và các men pepsin, lipase (trong đó, pepsin có lợi ích tiêu hóa từ 10 - 20% protein từ thức ăn, lipase có công dụng yếu, tiêu hóa chất béo đã nhũ tương hóa như chất béo của sữa, trứng).
Men tiêu hóa được loại bỏ từ tụy chứa đầy đủ một số men tiêu hoá chất bột đường, protein, chất béo. Men tiêu hoá lương thực của tụy cũng là anpha – amylase có cấu tạo giống men của nước miếng song lợi ích mạnh hơn nhiều lần, tiêu hoá được tinh bột chín và ngũ cốc còn sống. Men tiêu hoá chất đạm của tụy gồm: trypsin, chymotrypsin... Các men lipase của tụy giúp tiêu hoá mỡ (sau khi mỡ được nhũ tương hóa nhờ muối mật).
Một số tế bào biểu mô của niêm mạc ruột non cũng tiết một số men tiêu hoá để phân giải chất dinh dưỡng (chất bột, chất đạm, chất béo) ở giai đoạn cuối thành những phân tử dễ dàng để hấp thụ qua thành ruột vào máu.
Men tiêu hóa được bác sĩ khuyến nghị cho người bệnh thiếu men tiêu hóa như: người bị ngộ độc món ăn, người liên tục bị stress, người dùng rượu, bia lâu ngày, người mắc bệnh sử dụng thuốc (nhất là kháng sinh)... Việc tiết men bị giảm thiểu, thực phẩm không tiêu hóa tốt gây nên đầy bụng, khó tiêu, “đi tháo”...
Đối với người mới ốm dậy có thể lực yếu nên sử dụng men tiêu hóa để việc tiêu hóa được thông thường, giúp cơ thể hồi phục nhanh. Trường hợp người bệnh hay bị hệ tiêu hóa rối loạn, bụng ậm ạch, ăn lâu tiêu, việc bù đắp một chút enzym tiêu hóa sẽ có lợi.
Nếu sử dụng nhiều & dùng kéo dài men tiêu hóa sẽ gây công dụng ngược do lượng enzym tiêu hóa được cung cấp từ phía bên ngoài tương đối nhiều sẽ gây khống chế các tuyến ở trong thân thể, gây ra giảm tiết men tiêu hóa nội sinh.
Men tiêu hóa trên thị trường hiện có những loại men: pepsin, trypsin, pancreatin... Hoặc có cả alpha amylase và papain. Tuy vậy, cần chú ý khi uống các men tiêu hóa không dùng được chung với thuốc kháng axit (thuốc trị viêm – loét bao tử, thực quản, tá tràng nhìn chung) vì sẽ vô hiệu hóa tác dụng của men.
Hiện nay, probiotic & men tiêu hóa có sự giúp đỡ thiết thực trong chữa bệnh tiêu hóa. Bác sỹ có thể sẽ khuyến nghị cả 2 loại men này cùng lúc nếu như người mắc bệnh không đủ cả hai. Việc dùng sai lầm hoặc làm dụng bất cứ loại men nào cũng vẫn tiềm ẩn những nguy cơ bất lợi cho sức khỏe cơ thể. Tốt hơn hết, bệnh nhân chỉ nên dùng khi cần thiết hoặc được sự mách nước của nhân viên y tế.
https://ydct-8dichvucong.moh.gov.vn/File/GoToViewTaiLieu?url=Temp\c5478d80-4e9c-4694-9fa5-0485fd8d13f9\viem-phu-khoa-p17723056_20241206_154101.pdf
https://court.tosontsengel.za.gov.mn/kcfinder/upload/file/s01326090.shtml
https://www.pallishishu.org/public/files/assets/ckeditor/kcfinder/upload/files/org/s71802232.shtml
http://www.assistvaleur.co.jp/inc/kcfinder/upload/file/jp/s00609164.shtml
https://khbu.khe.gov.mn/upload/files/mn/p75061978.pdf
http://www.klasikmoto.sk/admin/ckeditor/kcfinder/upload/file/kl/s48285112.shtml
https://www.dharmaoverground.org/web/hakieuanh/home/-/blogs/benh-soi-o-tre-nho
https://alzinda.fr/ckeditor/kcfinder/upload/file/fr/s38010145.shtml
https://ydct-8dichvucong.moh.gov.vn/File/GoToViewTaiLieu?url=Temp\c5478d80-4e9c-4694-9fa5-0485fd8d13f9\viem-nam-khoa-p60544488_20241206_154047.pdf
https://kimhanh.com.vn/kcfinder/upload/file/9393/s18205799.shtml
https://customer.wabtec.com/cwcportal/web/hakieuanh/home/-/blogs/benh-rubeola-o-tre-nho-qua-tung-khoang-thoi-gian
https://wasibsolutions.com/assets/ckeditor/kcfinder/upload/file/was/s17861745.shtml
http://triomil.cz/kcfinder/upload/file/cz/s47092543.shtml
http://en-power.jp/admin/kcfinder/file/jp/s72200499.shtml
https://campestrechihuahua.com.mx/kcfinder/upload/files/mx/s11950363.shtml
http://journal.gouni.edu.ng/files/journals/2/articles/3639/submission/3639-1-8459-1-2-20241207.shtml
https://ecrad.org.bd/public/files/assets/ckeditor/kcfinder/upload/file/org/s30980653.shtml
https://sp.ucn.edu.co/virtualmente_old/Lists/Discusion%20de%20grupo/Flat.aspx?RootFolder=%2Fvirtualmente_old%2FLists%2FDiscusion%20de%20grupo%2FTop%2014%20%C4%91%E1%BB%8Ba%20ch%E1%BB%89%20kh%C3%A1m%20b%E1%BB%87nh%20x%C3%A3%20h%E1%BB%99i%20%E1%BB%9F%20%C4%91%C3%A2u%20t%E1%BB%91t%20t%E1%BA%A1i%20H%C3%A0%20N%E1%BB%99i
https://www.tliu.co.za/web/hakieuanh/home/-/blogs/benh-soi-o-tre-em-qua-tung-giai-oan
http://architecturalconcept.be/kcfinder/upload/file/7400/s16977838.shtml
https://cdut.kiev.ua/kcfinder/upload/file/ua/s47593388.shtml
https://crislbd.com/public/admin/assets/ckeditor/kcfinder/upload/file/crislbd/s60319314.shtml
https://boa.gov.vn/sites/default/files/p77711933.pdf